“Denk niet te licht over onderwijswetenschap en onderwijsontwerp; elke methode werkt ergens, geen enkele methode werkt overal. Daarom moeten praktische implicaties altijd gebaseerd zijn op empirische data die wordt ondersteund door de bevindingen van meerdere projecten van verschillende onderzoekers in verschillende omgevingen.” Dat benadrukte hoogleraar Jeroen van Merriënboer tijdens zijn afscheid bij de Universiteit Maastricht.*
Bij het ontwerpen van onderwijs is het juist belangrijk om te weten wat je niet weet, en niet te doen alsof je het wel weet, bleek uit zijn rede. De scheidend hoogleraar deelde de belangrijkste vier inzichten uit zijn tijd als onderzoeker. “Ieder inzicht kostte me zo’n tien jaar.”
“De verbinding tussen onderwijs en de echte wereld is fundamenteel voor elk soort onderwijs”, zei Van Merriënboer. Als goed voorbeeld noemde hij duaal onderwijs, waarbij onderwijs op school en een werkplek bij een bedrijf in één onderwijsprogramma worden gecombineerd. Zo’n aanpak maakt een ‘spiraal-curriculum’ mogelijk, waarbij studenten simpele handelingen eerst oefenen in simulaties op school, en ze daarna oefenen in de praktijk. Die opzet kan met steeds moeilijkere handelingen worden herhaald.
“Bij voorkeur beïnvloeden leren binnen een school en leren in de uitvoeringspraktijk elkaar. Een wederkerigheid tussen die twee zal de kennisoverdracht verbeteren”, aldus Van Merriënboer.